De Stichting Kerk Wons
De Stichting Kerk Wons is opgericht op 24 januari 2019 en is ingeschreven bij de Kamer van Koophandel onder nummer KvK 73816728.
De stichting heeft ten doel het in eigendom behouden, beheren en (laten) exploiteren van de kerk te Wons, waarbij deze in goede staat wordt gehouden.
De stichting tracht haar doel onder meer te verwezenlijken door middel van:
Uitgangspunten bij de exploitatie zijn:
De stichting heeft als bankrekeningnummer IBAN NL80RABO0340779500
De stichting is te vinden op internet via www.stichtingkerkwons.nl
Het postadres van de stichting is Terpweg 11, 8747 NT, Wons
De stichting is per e-mail bereikbaar via bestuur@stichtingkerkwons.nl
De Protestantse Gemeente Wons heeft in 2018 besloten om te fuseren met de gemeenten van Schettens, Schaard en Longerhouw. Deze fusie heeft geleid tot een onderzoek naar de mogelijkheden van het afstoten maar wel behouden en goed exploiteren van de kerk. Na verschillende gesprekken hierover tussen verschillende gremia in Wons is besloten om de Stichting Kerk Wons op te richten en de kerk aan deze stichting over te dragen nadat de stichting door de belastingdienst erkend is als ANBI. De kerk is per 1 september 2019 samen met ongeveer 16 ha landbouwgrond verkocht en overgedragen aan de stichting. De stichting heeft tot doel om de kerk te exploiteren en in goede staat te houden. Per 26 april 2019 is de stichting Kerk Wons door de belastingdienst aangemerkt als algemeen nut beogende instelling (ANBI).
Visie
In de statuten zijn de doelen en middelen van de stichting opgenomen. De visie van de stichting is in “gewone mensen taal” het levend houden van dit unieke monument voor de dorpsgemeenschap.
Waarom een uniek monument?
De kerk in Wons heeft waarde op verschillende terreinen. De belangrijkste worden kort benoemd:
De cultuurhistorische waarde heeft de maken met de plek in het dorp en de geschiedenis van het dorp. Wons is een oud terpdorp in Friesland. De kerk staat op het hoogste punt van de terp, is beeldbepalend en van verre zichtbaar.
De stedenbouwkundige waarde zit dicht tegen de cultuurhistorische waarde aan. De kerk staat op een gezichtsbepalende locatie in het dorp en is omringd door het kerkhof. Om deze kerk, en haar mogelijke voorganger is het dorp Wons tot stand gekomen.
De historische waarde van de kerk is groot. Niet voor niets is het een Rijksmonument. Het kerkgebouw is in 1728 gebouwd, de klokkentoren kwam in 1776 gereed en de preekstoel is zelfs van voor 1681.
Een rijksmonument in Nederland is een gebouw of object dat van algemeen belang is wegens de schoonheid, de betekenis voor de wetenschap of historische waarde.
Functie voor de toekomst
Naast de bovengenoemde waarden, die behouden moeten worden, is er nog een andere waarde belangrijk. Dit heeft te maken met de emotionele waarde. Als ons monument een “dood monument” wordt dan tast dit de identiteit van de mienskip (gemeenschap) aan. Op dit moment verdwijnt de religieuze functie niet maar wordt wel kleiner. Een gebouw met de uitstraling van deze kerk is zeer geschikt om binnen onze dorpsgemeenschap in bredere zin een functie te vervullen.
Taken van de stichting
De taken van stichting zijn zo kort na de oprichting nog niet helemaal uitgekristalliseerd. We kunnen echter al wel een aantal taken duiden:
De financiële middelen van de stichting bestaan uit de opbrengsten door in erfpacht geven van landbouwgrond welke opbrengst bestemd is voor langjarig onderhoud, subsidies en donaties, schenkingen, erfstellingen en legaten en alle andere verkrijgingen en baten. Alle geldmiddelen worden ingezet om de kerk in stand te houden en te exploiteren. In de bijlage van dit beleidsplan wordt de financiële prognose 2019-2022 weergegeven.
De stichting werkt met een meerjarenonderhoudsplan (MJOP). Het meest recente MJOP 2020-2025 is gemaakt met behulp van de Stichting Beheer Kerkelijke Gebouwen Noord-Nederland en met de format van de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed.
Land- en pachtzaken
De stichting heeft grond in eigendom die in erfpacht is uitgegeven. Bij het beheer wordt gebruikgemaakt van het Rentmeesterskantoor der Kerkelijke Goederen voor advisering en ondersteuning. De erfpachtcanon wordt periodiek opnieuw vastgesteld zoals in de betreffende contracten is vastgelegd. Bij vaststelling wordt een marktconforme benadering gehanteerd. Er wordt gestreeft naar uniformiteit van de erfpachtcanon. Mocht er land vrij komen dan wordt dat in principe uitgegeven aan een inwoner van Wons wiens hoofdberoep agrarier is.
Activiteiten van de stichting in 2019 en volgende jaren
In 2019 wordt de kerk gebruikt voor zogenaamd rouwen en trouwen, maandelijkse diensten van de PKN en concerten (inclusief de hiervoor noodzakelijke generale repetities) van Hosanna en ’t Woldinghe koor. Deelname aan openmonumenten dagen en open kerkedagen is ook mogelijk.
Het bestuur van de stichting zal de tijd nemen om de kennis te nemen van de afspraken welke er zijn met de Begrafenisvereniging “De Laatste Eer” en omtrent het beheer van de begraafplaats.
Activiteiten voor de komende jaren worden vanaf 2020 verder vormgegeven. Het bestuur geeft eerst prioriteit om de lopende zaken goed te laten verlopen en het beheer van dit monument “in de vingers te krijgen”.
Voor de komende jaren wordt gedacht aan het opzetten van een aantal culturele en muzikale activiteiten. Hiervoor wordt samenwerking met anderen gezocht en contact gezocht met de gemeente Súdwest Fryslân. De gemeente neemt namelijk deel aan een landelijk project waar aandacht besteed wordt aan kerken die afgestoten worden door kerkgemeenschappen.
Het bestuur zal daarom veel aandacht besteden aan het faciliteren van verschillende activiteiten die plaatst kunnen en moeten vinden en zowel organisatorisch als in facilitaire zin elkaar niet in de weg moeten zitten.
De stichting heeft ten doel het in eigendom behouden, beheren en (laten) exploiteren van de kerk te Wons, waarbij deze in goede staat wordt gehouden.
De stichting tracht haar doel onder meer te verwezenlijken door middel van:
- overleg te voeren en contacten te onderhouden met de Protestantse Gemeente Wons inzake de eigendomsoverdracht van het kerkgebouw met toebehoren aan de stichting en het verdere gebruik van de kerk door deze Protestantse Gemeente en anderen;
- het verkrijgen van subsidiegelden en donaties, benodigd voor het laten uitvoeren van restauratie- en onderhoudswerkzaamheden, alsmede benodigd voor de exploitatie;
- het overleggen met en informeren van de Coöperatieve vereniging Mienskip Wûns u.a., gevestigd te Wons (gemeente Súdwest-Fryslân), ingeschreven in het handelsregister van de Kamer van Koophandel onder nummer 60721480;
- het onderhouden van contacten en voeren van overleg met de diverse andere organisaties en overheden, werkzaam ten behoeve van en/of van belang voor de monumentenzorg;
- het verrichten van alle verdere handelingen, die met het vorenstaande in de ruimste zin verband houden of daartoe bevorderlijk kunnen zijn.
Uitgangspunten bij de exploitatie zijn:
- dat het kerkgebouw een ontmoetingsfunctie heeft met ruimte voor kerkelijke activiteiten;
- dat de activiteiten die gaan plaatsvinden in het kader van de exploitatie passend zijn binnen een monumentaal gebouw met een kerkelijke functie, zulks ter beoordeling van het bestuur.
Het bestuur
De samenstelling van het bestuur is per 24 januari 2019:- De heer K. Boer te Wons, voorzitter
- De heer R. Haanstra te Wons, secretaris
- Mevrouw J. Hibma-Brouwer te Wons, lid
- De heer J. de Boer te Wons, penningmeester
Overige gegevens
Het fiscalenummer van de stichting is 8596.73.893De stichting heeft als bankrekeningnummer IBAN NL80RABO0340779500
De stichting is te vinden op internet via www.stichtingkerkwons.nl
Het postadres van de stichting is Terpweg 11, 8747 NT, Wons
De stichting is per e-mail bereikbaar via bestuur@stichtingkerkwons.nl
Beleidsplan
InleidingDe Protestantse Gemeente Wons heeft in 2018 besloten om te fuseren met de gemeenten van Schettens, Schaard en Longerhouw. Deze fusie heeft geleid tot een onderzoek naar de mogelijkheden van het afstoten maar wel behouden en goed exploiteren van de kerk. Na verschillende gesprekken hierover tussen verschillende gremia in Wons is besloten om de Stichting Kerk Wons op te richten en de kerk aan deze stichting over te dragen nadat de stichting door de belastingdienst erkend is als ANBI. De kerk is per 1 september 2019 samen met ongeveer 16 ha landbouwgrond verkocht en overgedragen aan de stichting. De stichting heeft tot doel om de kerk te exploiteren en in goede staat te houden. Per 26 april 2019 is de stichting Kerk Wons door de belastingdienst aangemerkt als algemeen nut beogende instelling (ANBI).
Visie
In de statuten zijn de doelen en middelen van de stichting opgenomen. De visie van de stichting is in “gewone mensen taal” het levend houden van dit unieke monument voor de dorpsgemeenschap.
Waarom een uniek monument?
De kerk in Wons heeft waarde op verschillende terreinen. De belangrijkste worden kort benoemd:
- Cultuurhistorische waarde
- Stedenbouwkundige waarde
- Historische waarde
De cultuurhistorische waarde heeft de maken met de plek in het dorp en de geschiedenis van het dorp. Wons is een oud terpdorp in Friesland. De kerk staat op het hoogste punt van de terp, is beeldbepalend en van verre zichtbaar.
De stedenbouwkundige waarde zit dicht tegen de cultuurhistorische waarde aan. De kerk staat op een gezichtsbepalende locatie in het dorp en is omringd door het kerkhof. Om deze kerk, en haar mogelijke voorganger is het dorp Wons tot stand gekomen.
De historische waarde van de kerk is groot. Niet voor niets is het een Rijksmonument. Het kerkgebouw is in 1728 gebouwd, de klokkentoren kwam in 1776 gereed en de preekstoel is zelfs van voor 1681.
Een rijksmonument in Nederland is een gebouw of object dat van algemeen belang is wegens de schoonheid, de betekenis voor de wetenschap of historische waarde.
Functie voor de toekomst
Naast de bovengenoemde waarden, die behouden moeten worden, is er nog een andere waarde belangrijk. Dit heeft te maken met de emotionele waarde. Als ons monument een “dood monument” wordt dan tast dit de identiteit van de mienskip (gemeenschap) aan. Op dit moment verdwijnt de religieuze functie niet maar wordt wel kleiner. Een gebouw met de uitstraling van deze kerk is zeer geschikt om binnen onze dorpsgemeenschap in bredere zin een functie te vervullen.
Taken van de stichting
De taken van stichting zijn zo kort na de oprichting nog niet helemaal uitgekristalliseerd. We kunnen echter al wel een aantal taken duiden:
- Verwerven van financiële middelen om taken uit te voeren en de doelstelling te realiseren.
- Initiëren van (culturele) activiteiten en medewerking verlenen aan concerten van o.a. de Christelijke Fanfare Hosanna en ‘t Woldinghe koor.
- Communicatie met de inwoners van Wons.
- Communicatie met de Protestantse Gemeente Schaard, Schettens, Longerhouw, Wons.
- Het instandhouden van de begraafplaats bij de kerk
- Communicatie met de begrafenisvereniging
- Het verpachten van landbouwgrond om met de pachtinkomsten een belangrijke inkomstenbron te genereren voor het instandhouden van het kerkgebouw met bijbehorend erf.
De financiële middelen van de stichting bestaan uit de opbrengsten door in erfpacht geven van landbouwgrond welke opbrengst bestemd is voor langjarig onderhoud, subsidies en donaties, schenkingen, erfstellingen en legaten en alle andere verkrijgingen en baten. Alle geldmiddelen worden ingezet om de kerk in stand te houden en te exploiteren. In de bijlage van dit beleidsplan wordt de financiële prognose 2019-2022 weergegeven.
De stichting werkt met een meerjarenonderhoudsplan (MJOP). Het meest recente MJOP 2020-2025 is gemaakt met behulp van de Stichting Beheer Kerkelijke Gebouwen Noord-Nederland en met de format van de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed.
Land- en pachtzaken
De stichting heeft grond in eigendom die in erfpacht is uitgegeven. Bij het beheer wordt gebruikgemaakt van het Rentmeesterskantoor der Kerkelijke Goederen voor advisering en ondersteuning. De erfpachtcanon wordt periodiek opnieuw vastgesteld zoals in de betreffende contracten is vastgelegd. Bij vaststelling wordt een marktconforme benadering gehanteerd. Er wordt gestreeft naar uniformiteit van de erfpachtcanon. Mocht er land vrij komen dan wordt dat in principe uitgegeven aan een inwoner van Wons wiens hoofdberoep agrarier is.
Activiteiten van de stichting in 2019 en volgende jaren
In 2019 wordt de kerk gebruikt voor zogenaamd rouwen en trouwen, maandelijkse diensten van de PKN en concerten (inclusief de hiervoor noodzakelijke generale repetities) van Hosanna en ’t Woldinghe koor. Deelname aan openmonumenten dagen en open kerkedagen is ook mogelijk.
Het bestuur van de stichting zal de tijd nemen om de kennis te nemen van de afspraken welke er zijn met de Begrafenisvereniging “De Laatste Eer” en omtrent het beheer van de begraafplaats.
Activiteiten voor de komende jaren worden vanaf 2020 verder vormgegeven. Het bestuur geeft eerst prioriteit om de lopende zaken goed te laten verlopen en het beheer van dit monument “in de vingers te krijgen”.
Voor de komende jaren wordt gedacht aan het opzetten van een aantal culturele en muzikale activiteiten. Hiervoor wordt samenwerking met anderen gezocht en contact gezocht met de gemeente Súdwest Fryslân. De gemeente neemt namelijk deel aan een landelijk project waar aandacht besteed wordt aan kerken die afgestoten worden door kerkgemeenschappen.
Het bestuur zal daarom veel aandacht besteden aan het faciliteren van verschillende activiteiten die plaatst kunnen en moeten vinden en zowel organisatorisch als in facilitaire zin elkaar niet in de weg moeten zitten.